مسجد ایاصوفیه
این مسجد در بخش اروپایی استانبول، در میدان ایاصوفیه قرار دارد و در محلهای پر رفتوآمد و توریستی، در جوار هتلها، مراکز خرید و دیدنیهای توریستی شهر واقع شده است. مسجد سلطان احمد از معروفترین همسایههای این مسجد است. همچنین کاخ توپکاپی، نخستین کاخ پادشاهان عثمانی در ترکیه، فاصله اندکی با ایاصوفیه دارد. این مکان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استانبول و حتی ترکیه به شمار میرود. بازدید از آن را در سفر به استانبول نباید از قلم انداخت.
تاریخچه جذاب
این بنای باشکوه در حقیقت یکی از شاهکارهای معماری بیزانس است. این موزه در استانبول تاریخچه جذابی دارد و دلیل اهمیت آن، داستان پرفراز و نشیب و کهن آن است. ایاصوفیه در سال ۳۶۰ میلادی احداث شد و در ابتدا کلیسای بزرگی به نام کلیسای اعظم بود که نزدیک کاخ کنستانتین قرار داشت. این موزه جزو اصلی ترین کلیساهای رومیان به شمار می رفت تا حدی که از آن برای مراسمات تاجگذاری استفاده میشد.
این کلیسا تا دوران ژوستینین یکم سه بار نوسازی شد تا اینکه در سال ۵۳۰ میلادی ژوستینین تصمیم گرفت تا این کلیسا را باشکوه تر از قبل نوسازی کند. در این دوران سنگ های مرمر سفید و کاشی های زیبا در دیوارهای کلیسا جا خوش کردند تا اینکه کار به حکومت عثمانی ها رسید. عثمانی ها مسلمان بودند و در سال ۱۴۵۳ که محمد فاتح استانبول را فتح کرد. عثمانی ها کاربری کلیسا را به مسجد تغییر داد سپس با گذشت زمان در طول سال های مختلف مناره ها، محراب، منبر و سایر نمادهای اسلام و مساجد به آن اضافه شد.
معماری بی نظیر
همانطور که گفتیم این مسجد در ابتدا کلیسای بزرگی بود که به دستور امپراتوران رومی ساخته شد. معماران اولیه ایاصوفیه دو معمار رومی به نام های آنتیموسترانسی و اسیدروسمیلوتوسی بودند که بین سالهای ۵۳۲ تا ۵۳۷ کلیسای ایاصوفیه را طراحی و آن را احداث کردند. طرح اولیه کلیسا یک محراب و دو محوطه ورودی داشت. طول کلیسا حدود ۱۰۰ متر بود و عرض آن به ۷۰ متر می رسید. در مرکز ساختمان، گنبد مرتفعی به ارتفاع ۵۵٫۶ متر قرار گرفته بود.
پس از پیروزی عثمانی ها گنبد، مناره و سایر نمادهای اسلام به طرح اولیه کلیسا افزوده شد و آن را به مسجد تبدیل کردند. در معماری مسجد هماهنگی طاق ها و ستون ها با یکدیگر حیرت انگیز است و جالب تر از آن پنجره هایی است که نور خورشید را به داخل مسجد هدایت میکنند. عمق گنبد ایاصوفیه به ۱۸ متر میرسد و ارتفاع آن از سطح زمین چیزی حدود ۵۶ متر است.
این مسجد در سال ۱۹۳۵ بازسازی شد و به عنوان موزه مورد استفاده قرار گرفت. ماذنه از جمله بخش هایی است که در دوران حکومت عثمانی ها به ایاصوفیه اضافه شد؛ اما از آنجا که ایاصوفیه مسجدی عظیم بود یک جایگاه اذان برای آن کافی به نظر نمی رسید و به همین دلیل ایا صوفیه ۴ ماذنه دارد.
قدیمی ترین درب ایاصوفیه در زیبا است که قدمتش به قرن دوم میلادی می رسد. درب زیبا درواقع درب یکی از معابد بوده که در سال ۸۳۸ میلادی امپراطور تئوفیلوس آن را از معبد جدا و به ایاصوفیه آورد. این درب که متعلق به معبدی مشرکانه بود پس از انتقال و نصب در ایاصوفیه به عبارت خدا و مسیح به ما کمک میکند مزین شد.
حقایق جالب در مورد این مسجد
اما حقایق جالبی راجب ایاصوفیه وجود دارد اینکه ایاصوفیه تنها ساختمانی است که فقط با تغییر کاربری مورد استفاده دو دین مختلف اسلام و مسیحیت بوده است. در ساخت این مجموعه عظیم به دستور امپراطور هر کس هر قطعه ساختمانی که در دسترس داشت به نظرش زیبا و با اهمیت بود را برای ساخت این مجموعه ارسال میکرد. به همین دلیل بسیاری از قطعات ایاصوفیه از راه های دور و دراز مانند آنتالیا، لبنان و غیره به استانبول آمده اند.
پربازدیدترین موزه ترکیه
موزه ایاصوفیه برای دو سال متوالی در سال های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ عنوان پربازدیدترین موزه ترکیه را با ۳٫۴۷ میلیون بازدید به خود اختصاص داد. کاشی کاری های مجموعه ایاصوفیه به اندازه ای زیباست که تعدادی از کاشی های مقبره سلطان سلیم دوم در موزه لوور نگهداری میشود. مسجد ایاصوفیه اثری به جا مانده از امپراتوری بیزانس است. این موزه از بزرگترین کلیساهای استانبول در دوران گذشته است و همچنین یکی از پربازدید ترین جاذبه های گردشگری استانبول است و بازدید از آن بسیار پیشنهاد میشود.
آیا اباصوفیه موزه است؟
اما سوالی که برای خیلی از افراد پیش می آید این است که ایاصوفیه مسجد است یا موزه ؟ برخی از افراد به عنوان مسجد و برخی به عنوان موزه از آن نام میبرند. گرچه این موضوع کمی گیج کننده است. ولی ایاصوفیه هم مسجد و هم موزه است و جالب است بدانید در دوره ای از تاریخ کلیسا هم بوده است.!
موزه و مسجد ایاصوفیه همه روزه به جز روزهای دوشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۷ بعد از ظهر پذیرای بازدیدکنندگان است. بازدید از آن مانند هر موزه دیگری شامل هزینه خواهد بود. پیشنهاد میشود حدود یک تا دو ساعت از تایم خود را به بازدید از این مجموعه اختصاص دهید تا بتوانید به خوبی از تمامی قسمت های آن دیدن کنید چرا که ایاصوفیه مجموعه ای است که ارزش خرید بلیط هواپیما ارزان و بازدید را دارد.
فصل مناسب بازدید از مسجد و موزه ایاصوفیه کاملا بستگی به اولویت های سفر شما دارد. این مجموعه در شهر استانبول قرار دارد و این شهر در طول سال آب و هوای متفاوتی تجربه می کند. معمولاً گردشگران سعی میکنند در فصل بهار و پاییز به استانبول سفر کنند که علاوه بر بازدید از جاذبه ها بتوانند در جشنواره ها وحراج های این شهر نیز شرکت داشته باشند.
در نزدیکی ایاصوفیه هتل های زیادی از جمله هتل سلطان هیل و هتل صبا استانبول و هتل دابل تری بایهلتون استانبول و…قرار دارد. میتوانید هرکدام از این هتل هارا انتخاب کنید و در آن اقامت داشته باشید. یکی از پر بازدید ترین و با شکوه ترین جاذبه گردشگری استانبول مسجد ایاصوفیه با معماری تاریخی و جذابش است. پیشنهاد میشود از آن بازدید نمایید.
لینک آدرس مسجد ایاصوفیه
https://maps.app.goo.gl/7EnuYYd5Ftv9EBin7